وقتی به نوجوان‌ها و دوره نوجوانی فکر می‌کنیم، معمولاً تصویری از یک دوره پر از التهاب و آشفتگی در ذهنمان شکل می‌گیرد. البته این تصور تا حدی درست است؛ زیرا نوجوان به دلیل شرایط خاصی که دارد، ممکن است لجباز، عصبی یا پرخاشگر شود. اما رفتار ما به عنوان والدین، خانواده، یا معلمان و مربیان، می‌تواند به شدت بر این دوره تأثیرگذار باشد و آن را به یکی از بهترین دوره‌های زندگی تبدیل کند. در این مقاله از غذاچی، توصیه‌هایی برای رفتار با نوجوانان ارائه داده‌ایم.
اکنون که فصل تابستان و گرما فرا رسیده است، چگونه ساس ها را بررسی کنیم
۷ تکنیک برای برخورد با نوجوانان لجباز و عصبی
۱. به نوجوان برچسب نزنیم
نباید بر اساس تغییرات فکری یا جسمی نوجوان، به او برچسب‌هایی بزنیم که بستر هر رفتار اشتباهی را فراهم کند. فرض کنید همه به شما بگویند که فردی عصبی هستید، و این به خاطر فلان اتفاقی است که برای شما افتاده. رفتارتان پس از آن چگونه خواهد بود؟ شما هر رفتار پرخاشگرانه‌ای را توجیه می‌کنید یا مدام در تلاش برای تغییر نگرش دیگران هستید.
تغییرات جسمی و فکری برای نوجوان طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است، اما این همه چیز نیست! او همچنان قادر است که در همین شرایط با همراهی ما، رفتارهای درست و نادرست را شناسایی کند.
۲. سرزنش نکنیم
سرزنش کردن می‌تواند بمب بزرگی باشد که ارتباط بین ما و نوجوانمان را نابود کند. هیچ‌کس در هیچ دوره‌ای از زندگی از سرزنش شدن لذت نمی‌برد، به ویژه زمانی که در دوران بحرانی و پر از تغییر زندگی‌اش به سر می‌برد.
علاوه بر این، سرزنش هرگز نمی‌تواند تغییری در رفتار کسی به‌وجود آورد. پس قبل از اینکه از نوجوانمان انتظار رفتار مناسب داشته باشیم، باید به اصلاح رفتار خود بپردازیم و فکر کنیم در چه زمان‌هایی با سرزنش او را از مسیر همراهی با خودمان دور کرده‌ایم.
۳. سهمی از زندگی به نوجوان بدهیم
این جمله به این معنی نیست که به صورت نمایشی و صوری، نوجوانمان را در امور زندگی و روزمره شرکت دهیم در حالی که می‌داند نظرش اهمیتی ندارد.
به این معناست که سهمی از تصمیم‌گیری‌ها و مسئولیت‌های مشترک در خانواده یا جمع را بر عهده داشته باشد، تا بتواند دیدگاه‌های خود را شکل دهد، تأثیر و نقش خود را در امور مختلف ببیند و آماده پذیرفتن تبعات تصمیم‌گیری‌ها و اقداماتش باشد. در این صورت است که احساس وظیفه خواهد کرد و مسئولیت رفتارهای خودش را هم می‌پذیرد.
غذاهایی که بچه ها موقع امتحانات نباید بخورند!
۴. شنوا و پذیرا باشیم
آیا نوجوانتان از خواسته‌ها، آرزوها و تمایلاتش برای ما صحبت می‌کند؟ آیا ترس‌ها و شرم‌هایش را می‌شناسیم؟ آیا او می‌تواند در کنار ما آن‌قدر احساس امنیت کند که از تجربه‌ها و پرسش‌هایش با ما حرف بزند؟
داشتن والدی که گوش شنوا داشته باشد و پذیرای هر گفتگویی باشد، بهترین نعمت برای هر نوجوان است. اگر به او بستر گفتگو دهیم، با ما صمیمی و نزدیک خواهد بود و متقابلاً پذیرای صحبت‌های ما می‌شود. در غیر این صورت، از ما دور شده و صدایمان را نخواهد شنید.
۵. زاویه دید مشابه، به نزدیکی ما کمک می‌کند
تلاش کنیم از زاویه دید نوجوان به زندگی نگاه کنیم. او چگونه اتفاقات را می‌بیند و تفسیر می‌کند؟ دنیای او چگونه است؟ نوجوانی خودتان را به خاطر بیاورید و تمام مسیرهای پرپیچ و خم و پیچیده آن روزها را تجسم کنید.
گام برداشتن با کفش‌های نوجوانمان، همدلی بسیار خوبی برای ما ایجاد می‌کند. همدلی به معنای تأیید رفتارهای او نیست، بلکه به معنای پی بردن به دلایل رفتارهای اوست. با دانستن این دلایل، ما مسیر صمیمیت و دوستی را به سادگی طی خواهیم کرد.
۶. کنترلی در کار نیست
نوجوان از کنترل شدن گریزان است و تلاش ما برای کنترل او، نه تنها ناکام خواهد ماند، بلکه اعتماد او به ما را از بین می‌برد. ما به عنوان والدین، معلم یا مربی، قرار نیست که نوجوان را کنترل کنیم، برای او تصمیم بگیریم و بد و خوب را برایش مشخص کنیم.
تنها کاری که می‌توانیم و لازم است انجام دهیم، حضوری امن برای نوجوان است. او باید بداند که با هر تصمیم و انتخابی، ما از او (و نه از تصمیم و انتخابش) حمایت می‌کنیم و هر زمان به کمک نیاز داشته باشد می‌تواند روی ما حساب کند. کنترل‌گری را رها کنید تا ببینید نوجوانتان برخلاف تصور، می‌تواند نصیحت‌هایتان را هم به کار ببندد.
۷. مسیر مهارت تنظیم هیجان را تسهیل کنیم
نوجوان به‌خاطر تغییرات زیاد، به‌ویژه تغییرات هورمونی، مدام در معرض احساسات و هیجانات متفاوت و شدید قرار می‌گیرد که در اکثر مواقع معنای آنها را نمی‌داند و تحت تأثیر آنها و بلافاصله دست به اقدام می‌زند.
والدین که نگران همین تصمیم‌گیری‌های بی‌فکر و ناگهانی میشوند، واکنش نشان می‌دهند و نوجوان به نسبت واکنش آنها، یا پرخاشگر یا منزوی خواهد شد. نوجوان ما نیاز به مهارت خودتنظیمی هیجانی دارد تا بتواند بین احساسات و تصمیم‌هایش فاصله بگذارد.
خواص شگفت انگیز روغن زیتون برای نوزاد
اگر ما والدین و معلمان فضایی فراهم کنیم که در آن نوجوان بدون ترس از قضاوت و واکنش، بتواند از احساسات و هیجاناتش صحبت کند و آنها را شناسایی کند، این راه را تسهیل کرده‌ایم.
جمع‌بندی
سیستم‌های رسمی آموزش در سراسر دنیا تعاریف نسبتاً یکسانی از اصول تربیتی دارند. به ما آموخته شده که هر فردی بخواهد اندکی از چهارچوب‌ها و هنجارها بیرون بزند، برچسب ناسازگاری می‌خورد و نیاز به اصلاح دارد. اما خلاقیت‌ها و نوآوری‌ها در چنین فضاهای بسته‌ای خلق نمی‌شوند. ما باید با توجه به بستر و پیشینه فرهنگی-ارزشی خانواده، فضایی منحصر به فرد برای نوجوانمان فراهم کنیم و برای تسهیل گذر از این دوره، با او همراه و همدل باشیم.
